خودروهایی که دلیل اصلی آلودگی هوای شهر و البته گره کلاف سر‌در‌گم ترافیک شهر هستند. تعداد زیادی از این خودروها نیز در زمره خودروهای فرسوده‌ای قرار می‌گیرند که باید سال‌ها پیش از رده خارج می‌شدند اما هنوز در شهر تردد می‌کنند.
در چنین وضعیتی که به گفته کارشناسان برای نجات شهر و شهروندان باید به فکر راه چاره و مواردی چون توسعه حمل‌ونقل عمومی بود، رئیس پلیس راهور تهران از اعمال قانون در محدوده جدید زوج یا فرد خودروها تا پایان این هفته خبر می‌دهد. محدوده‌ای که نه تنها مانع تردد خودروها در معابر شهر نمی‌شود بلکه با دربرگیری محدوده وسیع‌تری از شهر موجب می‌شود که ساکنان این محدوده بدون نگرانی ناشی از ورود به محدوده زوج یا فرد در این محدوده تردد کنند.
رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی تهران بزرگ با تاکید بر اینکه زمان اجرای طرح جدید زوج یا فرد در پایتخت متعاقبا اعلام می‌شود، گفت: همچنان اعمال قانون توسط ماموران پلیس در محدوده قدیم زوج یا فرد صورت می‌گیرد. سردار حسین رحیمی افزود: محدوده جدید زوج یا فرد احتمالا در هفته جاری به‌صورت آزمایشی به مرحله اجرا گذاشته می‌شود که هدف اصلی آن آماده شدن نیروها و بسترهای لازم و اطلاع به شهروندان است. وی تاکید کرد: قطعا مرحله آزمایشی اجرای این طرح تنها با توصیه و اطلاع به شهروندان خواهد بود و پس از آن در مرحله اجرا نسبت به اعمال قانون اقدام خواهد شد.
طرح توسعه محدوده زوج یا فرد در حالی اجرایی می‌شود که مدیران شهری همچنان بر لزوم توسعه شبکه حمل‌ونقل عمومی تاکید دارند. در همین ارتباط معاون حمل‌ونقل و ترافیک شهردار تهران با انتقاد از گسترده شدن محدوده طرح زوج یا فرد گفت: با گسترش طرح زوج یا فرد اجازه خواهیم داد همچنان خودروهای قدیمی و بی‌کیفیت که تولید آلاینده می‌کنند در شهر جولان دهند درحالی‌که باید از شهر خارج شوند.
سیدجعفر تشکری هاشمی تصریح کرد: اگر هدف کاهش آلودگی هوای تهران است خودروهای فرسوده را به سرعت از شهر تهران حذف کنند و با اعطای تسهیلاتی به مالکان این نوع خودروها، خودروهای تازه را جایگزین کنند.معاون شهردار پیشنهاد کرد: برای کاهش آلودگی ناشی از موتورسیکلت که چندین برابر یک خودرو معمولی تولید آلایندگی می‌کند باید موتورسیکلت‌های برقی جایگزین شود که هیچ‌گونه آلاینده تولید نمی‌کند.
تشکری هاشمی توسعه حمل‌ونقل عمومی را راه‌حلی برای کاهش تراکم خودرو در سطح شهر عنوان کرد و گفت: حمل‌ونقل عمومی در تهران هنوز به اندازه کفایت توسعه نیافته است و متأسفانه شاهد آن هستیم در آخرین روزهای سال هنوز قانون مصوب مجلس درخصوص تخصیص 2 میلیارد دلار به قطارهای شهری کلانشهر‌ها اجرایی نشده و انگار به تاریخ سپرده شده است.
استفاده از موتورسیکلت افزایش می یابد
در همین رابطه مدیرعامل شرکت کنترل ترافیک شهرداری تهران نیز گفت: گسترش محدوده زوج و فرد به منزله مسکن‌های مقطعی است که درصورت ادامه به حادتر شدن مشکلات منجر خواهد شد. به گفته حجت‌الله بهروز، نمی‌توانیم تردد زوج یا فرد خودروها را در تمام سال و به کل شهر تعمیم دهیم زیرا این طرح کارکرد مقطعی دارد.
وی با اعلام اینکه در واقع این طرح یک طرح مقطعی و این محدوده یک محدوده اضطرار بود که در راستای کاهش تردد وسایل نقلیه و آلودگی هوا اعمال شده بود، اظهار داشت: هرچه محدودیت تردد در سطح گسترده‌تر به‌اجرا درآید هم نظارت و کنترل بر ترددها سخت و حتی غیرممکن می‌شود وهم ورود و خروج به محدوده زوج یا فرد بی‌معنا می‌شود.
وی ادامه داد: در گذشته ما حتی برای کنترل و نظارت بر 114 معبر ورودی و خروجی محدوده طرح ترافیک توسط نیروهای پلیس با مشکل مواجه بودیم و روزانه تعداد زیادی از خودروها به‌صورت غیرمجاز وارد محدوده می‌شدند حال برای نظارت بر این منطقه وسیع از سطح شهر نیاز به نظارت و فعالیت تعداد بسیار زیادی نیروی پلیس راهنمایی و رانندگی است.
وی معتقد است: اجرای طرح‌های سلبی بدون ایجاد زیرساخت‌های لازم مثل توسعه حمل‌ونقل عمومی، حکم یک مسکن را دارد که حل معضل را به تاخیر می‌اندازد و در نهایت مشکل حادتر جلوه می‌کند.بهروز گفت: واقعیت این است که وقتی وسایل نقلیه عمومی به حد کافی و مورد نیاز وجود ندارد با گسترش محدوده زوج یا فرد همچنان شهروندان چاره‌ای ندارند جز اینکه برای رفع مشکل تردد خود به راهکارهایی مانند استفاده از 2 خودرو با پلاک‌های مکمل و یا استفاده از موتورسیکلت روی آورند و به همین دلیل نیز هرساله متأسفانه میزان موتورسیکلت‌های شهر تهران حدود صددرصد افزایش می‌یابد.
به گفته مدیرعامل شرکت کنترل ترافیک روزانه 250 هزار موتورسیکلت وارد محدوده طرح ترافیک می‌شوند و با احتساب اینکه هر موتورسیکلت 8 برابر یک خودرو تولید آلایندگی دارد در واقع با تردد بدون محدودیت موتورسیکلت‌ها این وسایل نقلیه به‌اندازه 2 میلیون خودرو در محدوده طرح ترافیک آلایندگی تولید می‌کنند.
از نظر این کارشناس ارشد ترافیک، درحالی‌که به خودروهای برخوردار از استاندارد روز دنیا که ده‌ها برابر کمتر از یک موتورسیکلت آلودگی هوا تولید می‌کنند اجازه تردد در سطح شهر نمی‌دهیم اما زمینه تردد بیشتر موتورسیکلت‌ها با حجم بالای آلودگی صوتی، آلودگی هوا و ناایمن در تردد را در شهر بازمی‌کنیم.
بهروز به جای اعمال سیاست‌های سلبی و مقطعی برای مبارزه با ترافیک بر لزوم توسعه حمل‌ونقل عمومی، خروج خودروهای فرسوده، ممنوعیت تردد موتورسیکلت‌های غیراستاندارد در شهر به‌ویژه موتورسیکلت‌های بنزین سوز، تولید خودروهای با کیفیت و دارای استاندارد‌های روز جهانی تاکید کرد.
